Hoe ga je uit contact – acht isoleerstijlen
Ieder mens heeft behoefte aan écht contact met anderen, om niet alleen fysiek maar ook emotioneel gezond te kunnen werken en leven. De eerste en de belangrijkste stap die je dan moet nemen is om jezelf te laten zien. Maar dat is heel spannend, heel kwetsbaar. En vaak weten we het gewoon niet zo goed, want welk voorbeeldgedrag hebben we daar in gehad? Soms is het helpend om ook de worstelingen een plek te geven. Met andere woorden: hoe isoleren we onszelf, hoe gaan we ‘uit contact’.
Grenzen
Er zijn diverse manieren waarop je je (gebrek aan) grenzen toont in contact met anderen. Je eigen grenzen negeren, anderen over je grenzen laten gaan, of niet goed weten hoe je op een okee-manier je grenzen moet aangeven, kan zorgen voor gevoelens van boosheid, frustratie of somberheid. Een beetje afgestompt. Toch ben je zelf de enige referentie om te weten wanneer een grens in de buurt komt…
Verwarring
Als kind hebben we allemaal ‘geleerd’ dat sommige gevoelens welkom waren en andere niet. Daar hebben we ons op aangepast. We hebben onszelf gedrag aangeleerd waardoor we als kind erkenning kregen en – onbewust – wat minder kwetsbaar werden. Nu we volwassen zijn kan dat tot verwarring leiden, zeker in contact met een dierbare ander. Uit angst om gekwetst te worden kunnen we een beetje gekkig doen. En in plaats van in contact te gaan en te blijven, gaan we uit contact. We isoleren onszelf. Daarvoor zijn twee routes:
- Je isoleert je van jezelf
Je maakt jezelf onkwetsbaar door niet meer (goed) te voelen. Als je bang bent voel je bijvoorbeeld je eigen angst niet. Je vervangt de angst door iets anders, iets wat makkelijker te dragen is. Bijvoorbeeld: Je glimlacht en zegt ‘ja’, terwijl je eigenlijk ‘nee’ moet zeggen. Nee zeggen is lastig, dan raak je de ander misschien kwijt. Of hij/zij vindt je (op dat moment) niet meer aardig.
- Je isoleert je van anderen
Op een verjaardagsfeestje ga je spelen met de kinderen, vieze kopjes en taartschoteltjes opruimen, praten over sport, politiek en het weer. En een gesprekje dat kan leiden tot ‘echt’ contact kap je handig en snel af. Er zijn veel manieren om te vermijden dat jouw kwetsbare kant zichtbaar wordt.
We hebben isoleerstijlen ontwikkeld om uit contact te gaan. We onderscheiden er acht en duiden iedere stijl aan de hand van een dier. De stijlen en de benamingen zijn afkomstig uit het boek ‘Hoe raak ik je aan’ van Wibe Veenbaas en Piet Weisfelt. Delen uit deze blog zijn eerder verschenen in een blog van Niels van Santen.
Welke isoleerstijlen herken je?
1. Struisvogel
Je trekt je terug uit de dagelijkse werkelijkheid, kruipt in je bed, blijft thuis. Je vermijdt het contact volledig.
2. Kameleon
Je bent het voortdurend met de ander eens en vervloeit zo met de ander dat je niet meer weet wat je zelf wil/vindt.
3. Duif
Je stelt je als ‘de zwakste’ op en nodigt hiermee uit dat mensen je op zwakke punten pikken. Je lijkt hiermee kwetsbaar, maar je zorgt er wel voor dat mensen je niet pikken op je eigenlijke kwetsbare plek.
4. Oester
Je maakt je onaanraakbaar door je te verschuilen achter rationaliteit, zakelijkheid, nuchterheid.
5. Stekelvarken
Je stelt je voortdurend kwaad of agressief op. Je creëert isolement door anderen van je af te laten keren.
6. Haas
Je vlucht voor de dagelijkse werkelijkheid. Alle vragen en problemen die naar kwetsbaarheid kunnen leiden worden ontweken: “Dat vond ik echt vervelend dat dat gebeurde.” Reactie: “Fijn hè dat we het nu weer gezellig hebben met elkaar.’
7. Kievit
Je toont voortdurend belangstelling voor de ander. Daarmee zorg je dat de aandacht vooral niet op jou gevestigd wordt.
8. Brulaap
Je maakt veel lawaai. Met grote verhalen, grappen, veel lachen en/of stoere praat hou je de nabijheid af.
Tot slot
Zoals altijd zit 80% van de oplossing al in het bewust worden van dat je dit doet en waarom je dit doet. Dan ontstaat er keuzeruimte, keuzevrijheid, om het anders te doen.
En dat is – misschien – het proberen wel waard.
Vraag of opmerking? Stuur je reactie naar selmar@doorpakbv.nl
