Bevlogenheid naar een hoger plan brengen

Hoe jij als leidinggevenden bevlogenheid kunt bevorderen

Wanneer je ‘passie’ of bevlogenheid ziet of voelt bij iemand, is dat altijd prachtig om op te merken. Het prikkelt weer even om stil te staan bij waar je zelf bevlogen over bent en wat de rol van bevlogenheid is in jouw team of organisatie. Al weer enige tijd geleden verscheen er in ‘De Psycholoog’ het maandblad van het Nederlands Instituut voor Psychologen (NIP), een interessant artikel over bevlogenheid.

 

Introductie

Hoe bevlogen mensen zijn, is een van de belangrijkste indicatoren voor hoe lang en hoe gezond ze inzetbaar zijn (Schaufeli & Schaufeli). En dus ook voor hoe succesvol mensen met elkaar (samen) werken. De waarde ervan voor de gezondheid van het individu én voor de organisatie wordt telkens opnieuw bewezen. Als het je niet of nauwelijks nieuwsgierig maakt naar wat mensen aan zet in hun bevlogenheid en welke behoeften zij daarin hebben, dan is leidinggeven misschien niet iets voor jou. Want, één van de kerntaken van een leidinggevende is namelijk om ervoor te zorgen dat mensen gemotiveerd blijven en goed blijven presteren.

 

Wat is bevlogenheid

In de meest gangbare omschrijving van bevlogenheid door Schaufeli & Bakker wordt gezegd dat het een positieve toestand is van opperste voldoening waarbij vitaliteit, toewijding en absorptie wordt ervaren. Vitaliteit betekent dat je je energiek en (veer)krachtig voelt. Toewijding is dat je enthousiasme en betrokkenheid voelt voor jouw werk omdat je het als zinvol ervaart. Absorptie is dat je volledig kunt opgaan in je werk en dat de tijd stil lijkt te staan. Ga maar eens voor jezelf na in hoeverre dit een toestand is van waaruit jij jouw werk doet.

Motivatie

Bevlogenheid betekent overigens iets anders dan dat je een workaholic bent. In beide gevallen wordt er hard gewerkt, daar is niks mis mee. Het verschil zit ‘m hier in: bevlogen mensen kennen een positieve motivatie voor werk, maar weten ook wanneer ze moeten ophouden. Ze realiseren zich dat er leven naast het werk is. Een workaholic kent een onstuitbare drang om te werken en voelt zich rusteloos, gespannen of schuldig wanneer hij/zij niet aan het werken is. Je kunt zeggen dat dit een negatieve motivatie is, omdat er iets (een gevoel) wordt vermeden, uit de weg wordt gegaan, door hard te werken.

 

Goed voor werknemers en organisatie

Dat bevlogenheid goed is voor de werknemer én voor de organisatie, wordt al meer dan twintig jaar aangetoond in diverse studies. Een aantal positieve effecten van bevlogenheid

  • minder last van stressklachten (evt. depressieve gevoelens)
  • minder risico op hart- en vaatziekten
  • lager ziekteverzuim
  • meer betrokkenheid bij de organisatie en het werk (meer binding)
  • gretiger en sneller leren, meer initiatief, creatiever én minder fouten

 

Bevlogenheid hangt samen met bedrijfsresultaten. Bevlogen ondernemers weten meer groei en zakelijk succes te realiseren. Leidinggevenden halen betere resultaten uit het team als ze bevlogen zijn. De mate van bevlogenheid onder werknemers voorspelt winstgevendheid en klanttevredenheid. Genoeg redenen dus om bevlogenheid op de agenda te zetten.

 

 Handelingsperspectief voor leidinggevenden

Wat heb je te doen als je als leidinggevende de bevlogenheid in jouw organisatie wil bevorderen? Dat vraagt in de kern dat je op een gerichte en doeltreffende wijze in drie behoeften hebt te faciliteren. Of mensen bevlogen werken, hangt namelijk sterk samen met de mate waarin er ruimte is voor:

1. Autonomie

Werknemers voelen zich psychologisch vrij als ze betekenisvol werk hebben, waarbij ze zich vrij voelen om te kunnen handelen, keuzes te maken en besluiten te nemen.

 2. Competentie

Werknemers voelen zich competent als ze zelf in staat zijn om zich aan te kunnen passen aan wat de omgeving of het werk van hen vraagt. En wanneer ze daarbij kunnen leren en zich ontwikkelen.

3. Verbondenheid

Werknemers voelen zich verbonden als ze positieve relaties kunnen opbouwen met anderen. Een voorwaarde om dat te kunnen is dat men deel kan uitmaken van een hecht team, waarin men steun voelt en persoonlijke gedachten, gevoelens kan delen.

 

Mocht je nu sterk de neiging hebben om in gesprekken met werknemers direct deze behoeften aan de orde te brengen, dan is dat een fantastisch voornemen. Wij geloven echter wel dat er nog een belangrijke stap voor ligt. Namelijk de volgende vragen aan jezelf stellen en naar ‘eer en geweten’ beantwoorden:  Vanuit welke bevlogenheid (motivatie/drijfveer) heb ik een leidinggevende rol? In hoeverre word ik in mijn drie behoeften (zie hierboven) gefaciliteerd?

 

Hans Kets

 

Wil je reageren op de blog? Stuur je vraag of opmerking naar hans@doorpakbv.nl