4 elementen van geloofwaardig leiderschap

Echt leiderschap kun je (jouw mensen) leren.

Stap 1 is vertrouwen genereren bij de teamleden. We kijken regelmatig naar leidinggevenden die in de picture staan. In dit artikel: Jesse Klaver.

Een week voor de verkiezingen zat Jesse Klaver bij RTL Late Night. Zoals ik het zie een jonge man met de ambitie om minister-president te worden van Nederland. Iemand die het zelfvertrouwen heeft om ervoor te gaan. Hij is flink campagne aan het voeren voor een beter Nederland. Of gaat het hem meer om de stemmen van de burger te krijgen? Of gaat het hem erom om zelf minister-president te worden?

Al deze intenties zijn er, maar in welke volgorde staan zijn intenties? Je hoort en ziet als kiezer de lijsttrekkers in actie. En waar de kiezer uiteindelijk voor gaat heeft te maken met het vertrouwen dat hij heeft in de partijleider. Lijsttrekkers zijn bezig om op doelmatige manier vertrouwen van de kiezer te (her)winnen en leiderschap te tonen. Maar hoe doe je dat dan? Wat moet je dan zijn en uitstralen?

De bovenstaande vragen beantwoord ik aan de hand van wat Stephen Covey junior hierover in zijn boek ‘The speed of trust’ schreef over vertrouwen. Covey ontleedt zelfvertrouwen (uitstralen) in vier kenmerken:

  1. Intenties

Hoe scherper je hebt wat jouw wérkelijke intenties zijn en waarom ze belangrijk voor je zijn, hoe makkelijker het wordt om ze openlijk te bespreken en ernaar te handelen. Dit geeft zelfvertrouwen, maar helpt anderen ook in hun vertrouwen naar jou omdat er een duidelijkheid ontstaat die prettig en comfortabel is. Er hoeft namelijk geen argwaan te zijn op dit vlak. Het helpt bovendien om scherp te hebben hoe jouw intenties zich wérkelijk verhouden ten opzichte van elkaar en welke rol jouw ego hierin speelt.

Jesse klaver benoemde in RTL Late Night deze week dat hij de intentie heeft om Nederland een land te laten zijn waarin álle Nederlanders zich gelijkwaardig en gewaardeerd voelen. Een land waar iedereen gelijke rechten en plichten heeft. Daarnaast heeft hij de intentie minister president te worden van Nederland. Hij heeft het zelfvertrouwen om dit ook uit te spreken zonder (zo lijkt het) een vorm van twijfel. Heeft de kiezer het vertrouwen in hem dat dit zijn werkelijke intenties zijn? En welke intentie komt op de eerste plaats?

  1. Integriteit

Weten welke waarden in het leven voor jou belangrijk zijn en hoe belangrijk deze werkelijk voor je zijn, is een tweede ingrediënt voor zelfvertrouwen. Als je ernaar handelt ongeacht de situatie en de druk die je daarin mogelijk ervaart vanuit je omgeving, dan kan dit nog een extra boost geven. Ook hiervoor geldt dat de kiezer kijkt naar het handelen van de lijsttrekker om te bepalen hoe integer en authentiek iemand is. Oftewel is hij / zij eerlijk?

Humberto Tan vroeg Klaver waarom hij pas in deze fase van de verkiezingsstrijd vertelde dat hij deels van Marokkaanse afkomst is, terwijl hij zo voor gelijkwaardigheid strijdt voor alle Nederlanders. En er al vaak genoeg verhitte debatten geweest zijn over Marokkanen in Nederland. Daarmee stelde Humberto eigenlijk een integriteitsvraag. Ik meende dat Jesse wat vlekken in zijn nek kreeg en een moment van minder zelfvertrouwen had. Daarna kwam hij terug met een ijzersterk antwoord en verdwenen de vlekken. Desondanks merkte ik wel dat er even iets gebeurde in mijn vertrouwen richting hem… Maar dan gelijk komt er ook het moment in gedachten waarin hij de directeur van ABN AMRO aansprak vanuit zijn rol in de onderzoekscommissie. In mijn ogen leek hij dat oprecht te doen vanuit de waarde dat de onderste steen boven moest komen. Dat gaf mij het idee dat hij ongeacht zijn leeftijd toch tegen heilige huisjes durfde in te gaan en dat gaf mij vertrouwen.

  1. Kunnen

Heb je de juiste vaardigheden, houding, stijl en kennis om een taak uit te voeren en resultaten te bereiken? Of je inschat dat je deze juiste middelen aanwezig zijn, geeft zelfvertrouwen om in actie te komen en werkelijke resultaten neer te zetten. Of anderen dat ook zo zien en de resultaten op waarde weten te schatten is afhankelijk van jouw vaardigheid om de resultaten concreet en zichtbaar te maken.

Heeft Jesse Klaver de juiste vaardigheden om minister president te zijn? Hij denkt zelf van wel, dus wat betreft het zelfvertrouwen zit het wel goed. Dit zet hem ook aan om scherp te debatteren, te presenteren, leiding te geven aan partijgenoten en moties in te dienen. De kiezer ziet een deel van deze vaardigheden in de dagelijkse debatten, talkshows en overige televisie-optredens. Op basis daarvan heeft de kiezer een eerste indruk, vertrouwen en maakt een inschatting over zijn kunnen.

  1. Resultaten (‘track record’)

Presteren we en krijgen we de juiste dingen gedaan? We kennen allemaal de uitspraak; behaalde resultaten uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst. Toch is het zo dat als je stilstaat bij de prestaties die je geleverd hebt in het verleden, dit zelfvertrouwen kan geven om krachtig een nieuwe uitdaging aan te gaan. Bovendien is het nog altijd zo dat het bij mensen vertrouwen wekt wanneer je al eerder hebt bewezen dat je iets hebt gedaan.

Voor Jesse Klaver wordt dit lastig als het gaat om het minister presidentschap, want hier heeft hij nog geen resultaten in behaald. Wel degent hij op meerdere momenten stevig de kruizen met gezagsdragers. Zoek zijn CV op en je ziet wat hij heeft gedaan. Hij is fractievoorzitter geworden van de partij. Dit is ook een resultaat. Welke resultaten heeft hij al gerealiseerd als het gaat om de ambities van Groenlinks? Dan wordt het lastig omdat het sowieso lastig is op conto van welke partij je een behaald resultaat kunt plaatsen. Dus voorlopig kijk je als kiezer of hij stevig overeind blijft in een debat. Dat is dan een behaald resultaat dat ons al dan niet vertrouwen geeft.

Samenvatting

In deze blog keken we naar de 4 ingrediënten om vertrouwen te winnen in het leiderschap van jou(w mensen). De eerste 2 elementen (intenties en integriteit) slaan terug op karakter en de laatste 2 (kunnen en resultaten) op competenties. Dit hebben we bekeken aan de hand van het optreden van Jesse Klaver van Groenlinks bij RTL Late Night.

Elk van deze 4 elementen kun je door gerichte acties vergroten. Voor nu dagen we je uit om jouw persoonlijk leiderschap eens langs deze vier ingrediënten te leggen en te kijken op welke wijze jij vertrouwen weet te genereren.

Hans Kets